Tο δισθενές της παραδοσιακής αντίληψης ως αδυναμία του κοινωνείν
Δευτέρα, Νοεμβρίου 30, 2015
Θα λέγαμε αστειευόμενοι πως οι δύο αλληλοαποκλειόμενες πεποιθήσεις ιστορικά είναι αυτή του Σωκράτη με το «ουδείς εκών κακός» και η ανάποδη του Woody Allen στο Whatever works με το «Ξεκινάμε πάντα με την εσφαλμένη υπόθεση ότι ο άνθρωπος γεννιέται αγαθός». Και οι δύο ενέχουν το ντε φάκτο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης αντίληψης να είναι δισθενείς. Κατά την κοντόφθαλμη τελεολογική συνέπεια τούτου, ότι δεν είναι αγαθό κάποιος πρέπει να το αλλάξει σε αγαθό. Ενδιάμεσο χώρο δεν επιτρέπουμε. Είτε κάποιος έγινε κακός δηλαδή. Είτε ήταν. Κι έτσι είναι που από πολύ νωρίς ξεκινάνε οι κοινωνικοί μηχανισμοί και διαχωρισμοί από την αρχική κιόλας αξιωματική μας βάση. Με δυο λόγια λοιπόν εφόσον το κοινωνείν και άρα το αληθεύειν (κατά το αριστοτελικό «το αληθεύειν εστί κοινωνείν»)το πραγματώνουμε υπό συνθήκες που καταστρατηγούνται εξ απαρχής από τις εκάστοτε λογοκρατικές-δισθενείς ιδεολογίες οργάνωσης του κοινωνικού για το αληθές και το αγαθό, τέλος στο κυνήγι κοινωνικής ολοκλήρωσης δεν μπορεί να υπάρξει.
Έως τώρα η εδραιωμένη ιδέα της παραδοσιακής φιλοσοφίας είναι πως η αληθής πληροφορία υπέχει ακραιφνούς μαθηματικού χαρακτήρα. Ναι σαφώς. Η αυταπάτη μας είναι στο ότι το «ψέμα» δεν εμπίπτει στον ακριβώς ίδιο κανόνα και στο ότι οι χωριστικές μας διακρίσεις έχουν την δύναμη να ξεχωρίσουν το καλό, το αγαθό και το δίκαιο. Κάτι που φυσικά δεν έχουν γιατί όλα ορίζονται βάση σχέσεων. Όλα είναι σχετικά δηλαδή κι εν προκειμένω τα μαθηματικά μπορεί να είναι η γλώσσα του κόσμου, αλλά μπορούν να περιγράψουν μόνο ότι χωρά η κούτρα του καθενός. Υπάρχει μία απείρως μεγαλύτερη φαντασιακή διάσταση πίσω από την πραγματικότητα και με το να τα βαφτίζει κανείς όλα άσπρα ή μαύρα το μόνο που καταφέρνει είναι να υπερθεματίζει την δισθενή πρόσληψη του και τίποτε παραπάνω. Δεν μπορούν να περιγράψουν τα μαθηματικά τα πάντα γιατί δε μπορεί το όποιο υποκείμενο να χωρέσει τα πάντα. Τόσο απλά. Τουτέστιν η αλήθεια και το ψέμα, το καλό και το κακό, είναι φάσεις της αντίληψης. Δεν έχουν να κάνουν με την πραγματικότητα. Άλλωστε η πραγματική πραγματικότητα δε γνωρίζει από αγαθό ή ψέμα. Η πραγματική πραγματικότητα είναι αυτή που είναι. Τα υπόλοιπα είναι μες το ανθρωποκεντρικό της αντίληψης.
Κοντολογίς, είμαστε πάντα σε απόσταση από το «υπερβατικό αληθές», την «ιδέα» ή την «αρχή» ή όπως αλλιώς βαφτίσει κανείς το φλερτ με το τελείως αφηρημένο. Βλέπετε αυτός που δημιουργεί δεν είναι το τελείως αφηρημένο αλλά η πεπερασμένη γλώσσα του δημιουργικής φαντασίας. Αυτή η πραγματικότητα δε μπορεί να αλλάξει και καλό είναι επιτέλους εις έκαστος να συμφιλιωθεί με την μερικότητα της μικρής του πεπερασμένης ύπαρξης. Δε μπορεί κανένας να κάνει κάτι με το υπέρτατο αγαθό ή την υπέρτατη αλήθεια, γιατί δεν τον αφορούν αυτά τα μεγέθη και γιατί δεν υπάρχουν. Υπάρχει μόνο το σχετικό και μόνο αυτό μπορεί να υπάρξει σε αυτόν τον ατέρμονο βρόγχο μερικοτήτων του κόσμου. Αν ξεπεραστούν τα λογοκρατικά και οι διχαστικοί δυισμοί του σωστού-λάθους, αλήθειας-ψεύδους, ίσως και να προσεγγίστεί κάποτε η δυναμική και οργασμική ύπαρξη του πραγματικού «αληθεύειν/κοινωνείν» όπου θα ερευνήσουμε ανθρωποκεντρικά και κοινωνικοπολιτικά όπως αρμόζει στη φύση μας το αγαθό, το αληθές και το δίκαιο στη βάση μίας συμφωνικής πολυφωνίας και όχι αφορισμών και εγωιστικών ή εξουσιαστικών διακρίσεων.
0 σχόλια